Święta z Sufjanem: 21 grudnia. Put the Lights on the Tree

Wczoraj w „Sister Winter” było o melancholii, to dla równowagi pozytywne i radosne jak cukierki-laski na choinkę „Put the Lights on the Tree”.

Ile można o smutku, samotności, niespełnionej miłości, pękniętym sercu, zimnie, chłodzie? Czasem trzeba wskrzesić iskierkę nadziei, przetrzeć przykrytą kurzem radość. Ubrać choinkę, obsypać ją kolorowymi, w ciepłych barwach lampkami. Idą Święta, cieszmy się! Cieszmy się z bliskimi i… samotnymi.

Bo jednak tematykę samotności „Put the Lights on the Tree” dotyka. To jeden z najprostszych, najbardziej bezpośrednich tekstów, jakie Sufjan kiedykolwiek stworzył. Ale jest niesamowicie podnoszący na duchu, piękny w swojej otwartości, przystępności i wydźwięku. To banalne słowa, jeszcze większa łopata zdaniowa. Ale jakże szlachetna. Bo w Świętach chodzi o otwartość, o przystępność, o bycie z innymi osobami. Z bliskimi, z dalekimi. Z sąsiadami, którzy mieszkają samotnie, nie mają nikogo, z kim mogliby spędzić ten – chyba wszyscy się zgodzimy – wyjątkowy czas. W „Put the Lights on the Tree” Sufjan przytacza akurat przykład babci. Ja mam to szczęście, że u mnie w rodzinie babcia ma jeszcze obok siebie dziadka, babcia mojego syna też ma jeszcze ze sobą dziadka. W 2020 roku, w roku prawdziwej epidemii, która ciągnie się, trwa w najlepsze, pustoszeje nasze plany, marzenia, pragnienia, przypomina mi się stare żydowskie przysłowie „(…) człowiek planuje, Bóg się śmieje”. Jakże prawdziwe, jak celne.

<a href="https://music.sufjan.com/album/songs-for-christmas">Songs for Christmas by Sufjan Stevens</a>

Zdaję sobie sprawę, że wielu starszych ludzi nie może liczyć na bliskość drugiej osoby. Że w 2020 roku, kiedy COVID-19 wwierca się w nasze życie, wywracając je do góry nogami, wielu z nich zostanie na święta samych, bojąc się kontaktów z młodszymi (i słusznie). Że dopóki nie będzie dostępnej szczepionki i, nie oszukujmy się, przymusowego, obligatoryjnego szczepienia, rzeczywistość będzie wyglądała w taki właśnie sposób. Ale jeśli przestrzegamy restrykcji, żyjemy, dajmy na to, purytańsko w kontaktach z innymi osobami lub, daj Boże, przeszliśmy SARS CoV-2, zaprośmy sąsiadkę na Święta, pomóżmy sąsiadowi. To będzie dobry uczynek, dla nas lekcja na przyszłość, na sercu zrobi się cieplej.

Tak jak ciepło robiło się w dziecięcych sercach w momencie, gdy, akurat u mnie w rodzinnym domu, tata wieszał lampki na choince. Z perspektywy czasu uważam, że robił to stanowczo za późno, 23 dzień grudnia nie daje tyle radości z choinki, co przynajmniej o tydzień dłuższy czas. Ale ten dzień przyniesienia drzewka, wyciągnięcia kartonu ze światełkami, toreb i pudeł z ozdobami był jednym z piękniejszych w chłopięcym, dziecięcym życiu. Boże Narodzenie, czas, na który czeka się może nie cały rok, ale kilka miesięcy, najpiękniejszy jego moment. Sufjan, sytuując piosenkę właśnie w tych ramach, wraca do wczesnych lat swojego życia. Do beztroski, do tej (będzie infantylnie) magii, która płynie z mitem Bożego Narodzenia, jego otoczką, ozdobami, zwyczajami. Z tradycją. Z feerią świetlnych barw. Czy to na choince, pod belką (jakże modne, jakże piękne stråle) czy w oknie (morawskie gwiazdy).

W„Put the Lights on the Tree” wszystko jest tak naprawdę radosne i podnoszące na duchu. Od tekstu, przesłania, przez klawiszowe intro, wspólne śpiewy, przytłumiony, skromny i delikatny wokal Sufjana i wariacki temat główny z masą instrumentów (flety, organy, gitara, dzwoneczki, pianino, grzechotka). Tutaj wszystko się uśmiecha, uśmiecha się Sufjan, uśmiechamy się my, uśmiecha się też pewnie i wspomniany pod koniec utworu Jezus, którego obecność również ma podnoszący na duchu charakter. Tej piosenki można słuchać na okrągło, zawsze będzie reminiscencyjno-radosna.