Redakcja
Zbliża się prawdziwie noise’owa trasa koncertowa Torby, Umpia i MAAAA sygnowana nazwą Kultura Paroksyzmu, w Warszawie dodatkowo wielkie wydarzenie w CSW – Przesterowane Szczury. Gotowi na solidną dawkę dźwiękowego hałasu?
Ale to będzie ciężki tydzień. 2o stycznia w gdańskim Centrum Sztuki Współczesnej rozpocznie się trasa Torby, Umpia i MAAAA. W Warszawie do trzech zdolnych artystów dołączą dodatkowo pochodzący ze Szwecji NEUTRAL i Arv & Miljö. Całość potrwa do 24 stycznia, bo Kulturę Paroksyzmu będzie można sprawdzić w Trójmieście, stolicy, Łodzi, Poznaniu i w Krakowie. Szykujcie się na hałas, hałas i zabawy z dźwiękiem.
Głównym punktem programu i całej trasy będzie wieczór 21 stycznia w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie. To właśnie do stolicy ściągną wszyscy artyści, stanowiąc komplet. Torba już w kraju grał, zresztą też w CSW podczas ostatniej odsłony Przesterowanych Szczurów (maj w ubiegłym roku podczas premiery Abhorrence & Dismay MAAAA). Tym razem mieszkającego w Niemczech Włocha wspomoże Fin Penti Dassum, który od ponad dekady tworzy pod pseudonimem Umpio.
Spodziewajmy się dużej dawki inteligentnego, budowanego skrupulatnie noise’u w stylu nordyckim. Trzaski, szmery, sporo industrialnego pogłosu, hałas wymieszany z długimi partiami ambientu. Dassum wie, jak budować atmosferę wymagającą skupienia, a potwierdzeniem niech będzie ponad czterdzieści wydawnictw, jakie ma na koncie. Umpio to też założyciel Nekorekords, wytwórni skupiającej się wokół takich fińskich artystów jak Nunnauuni, Cuhmanubiana czy Pink Twins. Tak, Finlandia ma całkiem sporo do zaoferowania, Umpio i jego muzyka także.
O Torbie, czyli włoskim producencie Mauro Diciocie, pisaliśmy przy okazji piątej edycji Przesterowanych Szczurów i premiery jego albumu Sqòrt, który ukazał się nakładem Total Black. Po tej kasecie Włoch dorzucił jeszcze mocny i ciekawy ggràn, który rzutem na taśmę zmieścił się jeszcze w 2016 roku (31 grudnia we Fragment Factory). Noise, jak i inne gałęzie muzyki, przywdziewa różne formy. Ta u Torby znacząco odchodzi od tego, co prezentują Sergei Hanolainen i Penti Dassum. Cięte melodie, dużo przesterowanych i przerobionych na różne warianty nagrań terenowych, do tego masa sprzężeń i odgłosów generowanych przez własnoręcznie tworzone maszynki. Ale to też nie jest noise spod znaku HNW, bo Torba stawia też na ambitne, długo rozwijane kompozycje pełne szumów i trzasków.
Północną koncepcję tworzenia hałasu zaprezentują też szwedzcy artyści. NEUTRAL, czyli Sofie Herner i Dan Johansson, którzy do wspomnianego wyżej towarzystwa tak w stu procentach nie pasują, jeśli weźmie się pod uwagę nastawienie na noise. NEUTRAL w 2014 roku wydali bardzo dobry album Grå Våg Gamlestaden, będący prawdziwym dźwiękowym miszmaszem. To połączenie hałaśliwych trzasków, drone’owych faktur, synthpopowej transowości, pełnych melodii i zimnofalowego nastroju. W ubiegłym dorzucili sofomora, płytę zatytułowaną po prostu NEUTRAL, prezentującą bardziej minimalistyczną odsłonę Szwedów.
Podczas gdy NEUTRAL wystąpią tylko w Warszawie, w stołecznym CSW i w łódzkim klubie DOM zobaczymy też Arv & Miljö. Matthias Andersson, który z Danem Johanssonem gra w Heinz Hopf (płyta Gothenburg w Triangle Records), tym razem solo, ale w estetyce podobnej do duetu. Szorstki noise, skandynawski chłód, nie żadne hygge czy lagom, ale właśnie spora ilość zdezelowanych i przetworzonych nagrań z życia codziennego.
Sample odgłosów przedmiotów, muzyka konkretna, mrożące krew w żyłach syntezatory, kasety magnetofonowe przepuszczone przez przestery gitarowe. I minimalizm okraszony ciętymi harshami. To może być najjaśniejszy punkt całej Kultury Paroksyzmu, zwłaszcza że Arv & Miljö przyjedzie z pokaźnym materiałem. W ubiegłym roku wydało go Förlag För Fri Musik i Fragment Factory. Wcześniej Szwed znalazł się w katalogu duńskiego Posh Isolation.
W niemal każdym mieście poza Poznaniem nie zabraknie też Sergeia Hanolainena i jego projektu MAAAA, który gwarantuje moc wrażeń. Misternie konstruowane melodie, nawarstwianie napięcia, reminiscencyjne wizualizacje w tle i lata gry na wysokim poziomie sprawiają, że MAAAA na płytach to jedno, ale MAAAA na koncertach to zupełnie coś innego. To nie jest zwykły noise, gdzie dźwięk na dźwięku tworzy inny dźwięk, ale opowieść pełna, interesująca, ciekawa i odpowiednią, pełną kakofonii narracją, gdzie i cisza ma swoje wyselekcjonowane miejsce.
Początek trasy 20 stycznia w Gdańsku. Dzień później noise zawita do Warszawy, by w niedzielę 22 stycznia w klubie DOM rozbujać Łódź. W krakowskiej Bazie (23 stycznia) i poznańskim Lesie wcale nie będzie gorzej. Zapisujcie daty, sprawdźcie, czy będziecie w te wieczory w danym mieście i zaznaczcie w kalendarzu, bo kumulacji takich artystów nie spotykamy codziennie.
FEJSBUKOWE EVENTY:
20.01: CSW, Gdańsk (Umpio, Torba, MAAAA) – w ramach cyklu In Progress
21.01: CSW, Warszawa (Umpio, Torba, MAAAA, Arv & Miljö, Neutral) – w ramach cyklu Przesterowane Szczury
22.01: DOM, Łódź (Umpio, Torba, MAAAA, Arv & Miljö, Iron Lung, Zwoel)
23.01: Baza, Kraków (Umpio, Torba, MAAAA)
24.01: Las, Poznań (Umpio, Torba)